لباس های ضد خیانت

همانطور که در مقاله قبلی گفته شد؛ لباس ها دوستان ما هستند. پس بهتر است قبل از انتخاب و خرید؛ آنها را به خوبی بشناسیم. بعضی از آنها به قیمت از بین رفتن محیط زیستمان سر از فروشگاه های پر زرق برق شهرمان درآورده و  اصل خود را در پس ظاهر فریبنده شان پنهان کرده اند. هدفشان تنها جلوه گری در ویترین فروشگاه های گرانقیمت است ولو با نادیده گرفتن آه و اشک و زحمات دستانی که آنها را به وجود آورده اند.
حال اگر محیط زیست و سیاره مان را دوست داریم؛ اگر به اصول انسانی پایبند هستیم؛ می بایست کدامیک را انتخاب کنیم؟ چگونه ذات آنها را بشناسیم؟

ابتدا باید گفت؛ منسوجاتی که  الیافشان از منابع طبیعی استخراج شده و تولید و مصرف آنها اثرات زیست محیطی کمی داشته باشند موفق به کسب برچسب Eco-Lable می شوند.

این برچسب؛ در مقاله ی قبلی معرفی شده است. از طرف دیگر محصولاتی که در تولید آنها به سلامت و کیفیت معیشتی کارگران توجه شده باشد برچسب “تجارت عادلانه“    (Fair trade) دریافت می کنند. 
در این مقاله در مورد شرایط اخذ این برچسب توضیحاتی ارائه شده است.

کیفیت فرایند های تولیدی محصول؛ ملاک اخذ این استاندارد و برچسب می باشد. کارخانجات تولید منسوجات سعی می کنند که این برچسب کیفیت را دریافت کرده و  بسیاری از آنها اصول تولید عادلانه را در سیاستهای تولیدی شان در نظر می گیرند تا مشتریان بیشتری را جذب کرده و به وسیله ی این برچسب؛ به آنها این اطمینان داده می شود که در تولید محصولاتشان؛ به اصول تجارت عادلانه پایبند بوده اند. زیرا امروزه مشتریان نسبت به استفاده از محصولات سازگار با محیط زیست؛ مشتاق هستند. اما زمان زیادی لازم است تا تمامی مشتریان در سراسر دنیا در خریدشان این گونه محصولات را انتخاب کنند.
از طرف دیگر برخی از فروشندگان و بازاریاب ها؛ این گونه محصولات را تحت عنوان "محصولات اخلاقی" (Ethical products) معرفی می کنند.

به طور مثال people tree یکی از این تولید کنندگان پوشاک است که طبق اصول تجارت عادلانه فعالیت کرده و در بهترین خیابان های لندن؛ در کنار برترین و معروفترین فروشگاه ها شعبه ی فروش دارند.

اصول تجارت عادلانه شامل موارد زیر می باشد:
1- پرداخت دستمزد عادلانه به کارگران تولیدی توسط کارفرما.

2- تامین ایمنی و سلامت کارگران.

3- ایجاد شرایط آموزش به کارگران؛ جهت ارتقاء مهارت های آنها

4-عدم استفاده از کودکان در فرایند تولید

5- حفظ امنیت شغلی کارگران.

6- حفظ مشاغل بومی و صنایع دستی هر کشور.

7-حفظ حقوق حیوانات و به طور کلی جانداران و محیط زیست.

به طور مثال؛ Black Yak یکی از شرکت های تولیدی پوشاک است که شرایط ایمنی کار و تجارت عادلانه را ؛ رعایت می کند. این شرکت انگلیسی از دستبافته های طبیعی رایج در مناطق هیمالیا و تبت در محصولاتش استفاده می کند. اصولی که این شرکت تولیدی رعایت می کند شامل مواردی چون دستمزد عادلانه کارگران بومی؛ تساوی شرایط کار؛ حفظ ایمنی کار؛ ارتباط تجاری بلند مدت با کارگران؛ تامین سلامت و شرایط تحصیل برای آنها می باشد.

همانطور که گفته شد در تجارت عادلانه؛ تولید محصولات جدید می بایست به گونه ای باشد که مشاغل بومی و قدیمی حفظ شود. به طور مثال؛ در کشور خودمان با تولید و رواج استفاده از کالای خواب کارخانه ای؛ دیگر صدای پنبه زن ها شنیده نمی شود و به ندرت نشانی از پنبه زن و کمان و دوچرخه اش دیده می شود. قابل ذکر است که لحاف ها؛ تشک ها و متکا های پنبه ای قدیمی؛ با هر بار که پنبه هایشان اصطلاحا "زده" می شود؛ نو شده و دوباره قابل استفاده می شوند. اما امروزه تشک های خوشخواب؛ لحاف هایی که با الیاف مصنوعی پر شده اند؛ پس از مدتی دیگر قابل استفاده نیستند.
با توجه به مطالب گفته شده؛ مسئولیت طراحان این است تا ایده هایشان را با اصول تجارت عادلانه هماهنگ کرده و این موارد را در بین تولید کنندگان رواج دهند و در طرح هایشان به نوعی از منسوجات و دست بافته های بومی  استفاده کنند. از طرف دیگر؛ مشتریان نیز وظیفه دارند تا از خرید پوشاک و به طور کلی منسوجاتی که با اصول تجارت و تولید عادلانه مغایرت دارند؛ امتناع کرده تا به نوعی جلوی سوء استفاده از کارگران گرفته شود.
بسیاری از مشتریان در کشورهای اروپایی از سیستم های تولیدی ناعادلانه و استفاده از کودکان کار؛ متاثر شده و نسبت به تبعات منفی آن آگاه هستند و از خرید این گونه محصولات امتناع می کنند. این حرکت باعث می شود تا کارفرمایان به کارگران حقوق عادلانه داده و از استخدام کودکان کار اجتناب کنند.

حال باید پرسید آیا واردات و استفاده از  البسه های بی کیفیت؛ صنایع دستی بومی مان که در کشور چین تولید می شوند و ... ؛ با اصول تجارت عادلانه سازگار است؟
فرش های دستبافت کشورمان که به قیمت خون دل خوردن بافندگانشان؛ با دستمزدهای ناعادلانه و سوء استفاده از کودکان کار؛ تولید می شوند و در ویترین فروشگاه های پر زرق و برق داخلی و خارجی؛ با قیمت هایی بالا؛ به فروش می رسند؛ تا چه میزان با اصول تجارت عادلانه فاصله دارد؟
 آیا وقت آن نرسیده هوشیار شویم و از تولید کنندگان داخلی؛ بخواهیم تا برای کسب برچسب تجارت عادلانه تلاش کنند؟ آیا این وظیفه ی مسئولین نیست که استانداردهای اخذ برچسب تجارت عادلانه را تصویب کرده و در اختیار تولید کنندگان و وارد کنندگان قرار دهند؟ همانطور که امروزه تمامی محصولات داخلی؛ ملزم به ثبت استاندارد های زیست محیطی بوده و از این نشان ها و برچسب ها جهت رقابت در بازار استفاده می کنند.

منابع :

Davies; Denise, Dick; Amanda, Hardly; Liz, AQA-Design and Technology – Textile Technology, Thornes; Nelson; 2009, United Kingdom